czwartek, 30 stycznia 2014

Core, ABSy i inne...

     Core..każdy zna, jeszcze mniej robi a jeszcze mniej wie po co to robi. Tak to wygląda :)

     Core czyli ćwiczenia stabilizacji ogólnej wzmacniają gorset mięśniowy tułowia. Zaletami bodźcowania w tym przypadku mięśni głębokich tego rejonu jest poprawa/ utrzymanie właściwej techniki biegu, poprawa siły a także zapobieganie urazom.  Często to właśnie brak pracy nad tą tematyką jest powodem wielu kontuzji np w kolanach na skutek złego balansu. Poprawiając odporność na zmęczenie jak i koordynację wielu pracujących ze sobą partii włókien mięśniowych w gorsecie mięśniowym tułowia możemy poprawić swoje rezultaty sportowe. 
     Ja stosuję zbilansowane 40 minutowe  programy Core z ABSem zaraz po treningu biegowym o niezbyt wielkiej objętości (w granicach 10km w 1 zakresie).  Czyli wpadam do domu jem np banana i gleba na ziemię na następną godzinę. Dla początkujących są w internecie zestawy kilku podstawowych ćwiczeń nie zajmujących więcej niż 15 min.
     Wszystko zamykam 10-15 min rozciąganiem statycznym. 
     Oczywiście zachęcam do znalezienia profesjonalnej lektury w tej materii.


środa, 22 stycznia 2014

Zima zima zima ...


      Jest wreszcie zima. Może to dziwne, że cieszę się w kontekście biegania (ale nie tylko bo na dniach jadę  powspinać się w góry). Tak, bieganie po skrzącym, zamarzniętym, łamiącym się niczym lukier na pączku śniegu jest trochę magiczne.
     Co najbardziej w tym uwielbiam? Magię lasu- głuszę, niepojętą ciszę nawiedzaną raz po raz trzaskami zmrożonej kory drzew niosącej się echem na setki metrów. Uwielbiam ślady zwierząt na śniegu, ich odgłosy z oddali. Uwielbiam ciepłą herbatę z termosu...parę z ust niczym kłęby dymu. 
     Nawet czas zwalnia niczym zamrożony jakby chciał ocalić przed przemijaniem te ulotne chwile.
     Takie to rzeczy mnie cieszą...proste, pierwotne, niedzisiejsze trochę.

     
 
     

niedziela, 19 stycznia 2014

Bieg Chomiczówki


Często by dojechać na zawody wsiada się w samochód, pociąg...planuje podróż z wyprzedzeniem.
Dziś wystarczyło praktycznie tylko wyjść za próg domu. 
Biegi jak ja to mówię Podwórkowe są super przeżyciem. Przechodnie, ludzie w wieżowcach krzyczący dopingujące slogany. Atmosfera rodem z wczesnoszkolnego podwórka. 
Wzruszające momenty...:)
Bieg Chomiczówki- na pewno powtórzę.

piątek, 17 stycznia 2014

Plyometria



Plyometria (plio -‘więcej’ oraz metric-‘długość’), powstała w latach 60-tych ubiegłego wieku.  Miała swoje początki w byłym bloku wschodnim. Cechami podstawowymi treningu plyometrycznego jest siła i szybkość co z kolei składa się na moc czyli siłę dynamiczną.
Sednem treningu plyometrycznego jest rozciąganie mięśni oraz ich szybki skurcz. Daje to możliwość osiągnięcia wysokiego przyrostu mocy bez nadmiernego wzrostu masy mięśniowej.
Prace z ćwiczeniami tego typu wykonujemy z rozwagą. Zaczynamy od prostych elementów pamiętając o amortyzującym podłożu a także o poprawnej technice wykonania.
Zima jest najlepszą porą roku na rozwój wspomnianych parametrów. Jest to nie tylko okres na budowanie bazy tlenowej poprzez powolne nabijanie km ale także czas na treningi mieszane.
Zachęcam do zapoznania się z tematyką treningów plyo.

czwartek, 16 stycznia 2014

Choroba wysokościowa w aspekcie alpinizmu.



Z racji zakresu mojego kształcenia i pasji jaką są góry powstała owa praca.  Wiem, że wśród grona czytelników bloga są ludzie zainteresowani choć po części poniższa tematyką. Zatem  dla nich umieszczam fragmenty mojej pracy.



CHOROBA WYSOKOŚCIOWA
W ASPEKCIE ALPINIZMU





Wstęp

„Nie można bezkarnie przekraczać naturalnych zdolności organizmu ludzkiego”

W dobie zwiększonej popularności trekkingu, alpinizmu oraz komercyjnych wypraw wysokogórskich choroby związane z niedociśnieniem i niedotlenieniem zwłaszcza
u wspinaczy niedoświadczonych zwróciły większa uwagę środowiska alpinistycznego oraz medycznego.
Narażenie na obniżoną zawartość tlenu na wysokości przez osoby niezaklimatyzowane,  może u nich spowodować zaburzenia w funkcjonowaniu mózgu oraz płuc, które są związane z chorobą wysokogórską. Ostra Choroba Górska (AMS- Acute Mountain  Sickness) jak i Wysokogórski Obrzęk Mózgu (HACE- High Altitude Cerebral Edema ) odnoszą się do zaburzeń w funkcjonowaniu mózgu. Natomiast Wysokogórski Obrzęk Płuc (HAPE- High Altitude Pulmonary Edema) jest upośledzeniem układu oddechowego
Objawy choroby górskiej (wysokościowej) opisał już w r. 1778 de Saussure. Wraz
z pokonywaniem wysokości dochodzi do spadku ciśnienia atmosferycznego tj. siły z jaką powietrze wtłaczane jest do naszych płuc . Jednocześnie z nim obniża się ciśnienie parcjalne tlenu w powietrzu
(PIO2),. W efekcie tego pomimo niezmienionej zawartości O2- ok. 20,95%  występują objawy niedotlenienia
Do wysokości 5000-6000m n.p.m. zdecydowana większość objawów stanowi rezultat nieprawidłowej aklimatyzacji. W zależności od profilu wspinaczki objawy można zaobserwować u >70%  uczestników. W związku z powyższym przyjęto, że ochroną przed chorobą wysokościową będzie profilaktyka pierwotna. Wprowadzenie odpowiedniej
i natychmiastowej terapii a przede wszystkim zapobieganie  jest najskuteczniejszą metodą
w radzeniu sobie z problemem  Ostrej Choroby Wysokogórskiej.
Mianem rejonu wysokogórskiego określa się tereny powyżej 2500 m n.p.m. Na świecie powyżej tej wysokości żyje ok. 140 milionów ludzi, głównie z rejonów Azji, Ameryki Południowej i Północnej.  Spora ilość ludzi mieszka na nizinach, lecz pracuje na wysokościach np. obsługa naziemnych teleskopów, naukowcy w  ośrodkach badawczych czy uczestnicy operacji wojskowych w terenie górskim  np. w Afganistanie.
Celem niniejszej pracy jest przybliżenie i uświadomienie problemu niedotlenienia organizmu ludzkiego na dużych wysokościach.

1.      OSTRA CHOROBA WYSOKOGÓRSKA (AMS- ACUTE MOUNTAIN SICKNESS)

Typowe wysokości związane z ryzykiem AMS > ok. 2500m.
Typowy czas do wystąpienia pierwszych objawów AMS > 4 godz. i < 24 godz. po osiągnięciu nowej wysokości.
Ostra choroba wysokogórska zalicza się do tzw. ostrej hipobarii. Podłożem patogenetycznym jest ostry głód tlenowy. AMS jest zespołem objawów pojawiających się u osób niezaaklimatyzowanych. Dotyczy głównie wspinaczy, którzy pokonali duże różnice wysokości w krótkim czasie. Sprawność fizyczna nie jest w stanie uchronić przed wystąpieniem schorzenia. Zejście na niższą wysokość lub pozostanie na obecnej jest najlepszym lekarstwem na wszystkie rodzaje choroby górskiej. AMS w powikłaniu
z obrzękiem mózgu może pozostawiać trwały ślad w ośrodkowym układzie nerwowym.
Objawy pojawiają się zazwyczaj po upływie 3-24 godzin od momentu szybkiego pokonania (poniżej 24 godzin) różnicy wzniesień ponad 1800m. Po upływie 3-7 dni obserwuje się ustąpienie objawów chorobowych. Nie wykluczone jest pojawienie się ponowne objawów już po okresie aklimatyzacji przy ponownym zdobywaniu wysokości. Objawy AMS zaobserwowano u 10-20%  osób, które pokonały różnice wysokości rzędu 1800-2400 m.
1.1. Zapobieganie i reguły aklimatyzacji
Kluczem jest powolne zdobywanie wysokości od 300 do 600 m w stosunku do zdobytej wysokości dnia poprzedniego. Dajemy wtedy czas organizmowi na uruchomienie mechanizmów przystosowawczych. Alternatywą może być spędzenie dwóch nocy na tej samej wysokości na każde 600 m różnicy wysokości w terenie powyżej 3000 m n.p.m.
w  myśl zasady „wspinaj się wysoko, śpij nisko”. Powyżej 5500m organizm ludzki traci powoli zdolności regeneracyjne, a tym samym ulega powolnemu wyniszczeniu. Aklimatyzujący się organizm reaguje w początkowym stadium przyśpieszeniem oddechu, tętna oraz zwiększeniem wydalania moczu, co poprawia wymianę gazową w płucach, przyśpiesza transport tlenu do tkanek i zwiększa ilość czerwonych krwinek w osoczu.
Opracowana pierwotnie do celów naukowych skala Lake Louise przyjęła się świetnie
w środowisku alpinistów jako kontrola zdrowia uczestników wypraw. Skala bada ciężkość objawów AMS (Załącznik A). dr n med. Robert Szymczak- himalaista i opiekun wypraw wysokogórskich radzi stosować kontrolnie powyższa skale raz dziennie podczas wspinaczki na dużej wysokości.
1.2.Objawy AMS
Ból głowy (scharakteryzowany jako rozlany, niezlokalizowany, pulsujący, nasilający się w nocy i z rana po przebudzeniu, nasilający się po wzmożonym wysiłku), nudności, wymioty, brak apetytu, skąpomocz, ospałość, ogólne osłabienie, zaburzenia koordynacji ruchowej, oddech okresowy typu Cheyne- Stokesa, który może pozostawać nawet po ustąpieniu innych objawów, zawroty głowy, obrzęki obwodowe, silne kołatanie serca, duszności.
Zdarzają się sytuacje kiedy nie występują typowe objawy. W nielicznych przypadkach może być nieobecny nawet ból głowy.
Podstawowym leczeniem jest zejście na niższą wysokość lub pozostanie na obecnej do momentu ustąpienia objawów. Nierozważnym jest wchodzenie wyżej pomimo istniejących objawów.  Zaawansowaną formą leczenia jest tlenoterapia polegająca na podawaniu tlenu przez  „wąsy tlenowe”, w przepływie 2l na minutę szczególnie podczas snu lub komora hiperbaryczna. Do leczenia bólu głowy stosuje się paracetamol lub ibuprofen.
1.3.Leki i profilaktyka
Wiele leków potrafi zmniejszyć dolegliwości związane z chorobą górską. Generalnie stosowanie leków zapobiegających objawom choroby powinny stosować osoby, które miały objawy choroby górskiej podczas wcześniejszych pobytów na wysokości. 
  1. Acetozolamid (Diuramid)
Lek skuteczny w zapobieganiu Ostrej Chorobie Górskiej (AMS). Bezpośrednimi wskazaniami do jego użycia są sytuacje zmuszające organizm do szybkiego przemieszczenia się z rejony poniżej 1000m n.p.m. na wysokość powyżej 2700m n.p.m. Jeżeli wcześniej w podobnych okolicznościach i tempie zdobywania wysokości pojawiły się objawy AMS to Acetozalamid jest lekiem z wyboru w zapobieganiu Ostrej Choroby Wysokogórskiej.
Dawka dla osób dorosłych to pół tabletki 250 miligramowej 2 razy w ciągu dnia  zaczynając przed rozpoczęciem wspinaczki czy transportu na dużą wysokość.
Skutkami niepożądanymi może być mrowienie w palcach i ustach, częstsze oddawanie moczy czy zmieniony smak. Jako, że Acetozolamid jest lekiem moczopędnym należy więcej pić.
Przeciwwskazania to ciąża oraz alergia na sulfamidy.
  1. Deksametazon
Popularna  wśród himalaistów „deksa” przeciwdziała występowaniu Ostrej Choroby Górskiej (AMS). Przeznaczony osobom, które nie mogą zażywać Acetozolamidu lub są zmuszone przedostać się w krótkim czasie na wysokość powyżej 4250m n.p.m. np. transport helikopterowy himalaistów czy zespołów ratunkowych w rejony baz głównych w Himalajach czy Karakorum.
Dawka doustna to u osób dorosłych 4mg 6 do 8 godzin. Lek należy przyjąć na czas 2 do 4 godzin przed rozpoczęciem zwiększania wysokości.
Skutki niepożądane to często opisywane przez himalaistów dziwaczne sny, niestrawność, euforia bądź rozdrażnienie.
Każda osoba nieprzytomna lub tracąca przytomność na wysokości powinna otrzymać iniekcję Deksametazonu.
  1. Glinkgo Biloba
Znakiem zapytanie jest efektywność tego nowego leku, która wymaga dalszych badań. Można go zastosować w profilaktyce Ostrej choroby Górskiej (AMS) i jest alternatywą dla Acetozolamidu.
Dawka doustna leku to od 80 do 120 mg dwa razy dziennie. Początek zażywania leku to 5 dni przed rozpoczęciem wspinaczki.
Objawy niepożądane dotyczą ludzi przyjmujących leki przeciwzakrzepowe- wzrasta ryzyko krwawienia.

  1.  WYSOKOGÓRSKI OBRZĘK PŁUC (HAPE- HIGH ALTITUDE PULMONARY EDEMA)
Typowe wysokości związane z ryzykiem HAPE >3000m
Typowy czas do wystąpienia objawów HAPE >24 godz. <24 jest rzadki, lecz możliwy.
Wysokogórski obrzęk płuc (HAPE) to najczęstsza przyczyna śmierci zaraz po urazach
w górach wysokich.  Dokładnie nie jest zbadane, dlaczego u niektórych ludzi  na wysokości
w pęcherzykach płucnych zbiera się woda. Wysokogórski Obrzęk Płuc zdarza się zdecydowanie rzadziej niż Ostra choroba Wysokogórska (AMS). Występuje częściej
u alpinistów wspinających się sportowo w lekkim, szybkim stylu alpejskim niż metodą oblężniczą czyli obozami pośrednimi i zejściami na niższe wysokości na noc. Zdarza się
u osób bez aklimatyzacji, które dociążają swój organizm wielkim (np. 30kg), zbytecznym ciężarem transportowanym na plecach w sytuacji kiedy organizm męczy się samym brakiem tlenu. W podobny sposób jak w przypadku Ostrej Choroby Wysokogórskiej (AMS), podstawą pojawienia się obrzęku płuc jest szybkie pokonywanie różnicy wzniesień a nie samo przebywanie na dużej wysokości.
W przebiegu choroby występuje zarówno niedotlenienie, które jest spowodowane nadciśnieniem płucnym, jak i zwiększenie przepuszczalności naczyń włosowatych w płucach prowadzące do obrzęku. Wysokogórski Obrzęk Płuc (HAPE) nieleczony może w krótkim czasie prowadzić do zgonu.  HAPE może występować z Wysokogórskim Obrzękiem Mózgu jednak w dużej mierze pojawia się samodzielnie.  Zachorowalność zdarza się stosunkowo rzadko, jednak ze względu na poważne następstwa trzeba brać możliwość powstania schorzenia pod uwagę.  Przypadki wystąpienie u alpinistów choroby już w przeszłości wzmaga ryzyko powtórnego pojawienia się objawów o ponad 60 %.
2.1. Objawy i postępowanie w przypadku HAPE
W początkowych objawach występuje suchy kaszel, duszność wysiłkowa, zmęczenie oraz znaczne obniżenie tolerancji na wysiłek, wydłużenie czasu regeneracji i powrotu do  pełnej sprawności po wysiłku, przyśpieszenie akcji serca, przyśpieszenie oddechu, sinica płytek paznokciowych i warg.
Z czasem kaszel staje się mokry, pojawia się pienista wydzielina koloru różowego lub krwistego; rzężenia stają się liczne i bardziej słyszalne, mogą wystąpić charczenia. Pojawie się stan podgorączkowy do 37,8C. Wraz z postępowaniem niedotlenienia wzrasta sinica. Pogarsza się stan psychiczny a wraz z nim nękają wspinaczy halucynacje, omamy. Ostatecznie dochodzi do śpiączki a w przypadkach nieleczonych do zgonu.
Człowiek chory woli siedzieć niż leżeć, ponieważ w tej pozycji dużo lepiej mu się oddycha. W przypadku wykrycia objawów choroby natychmiast wdrażamy leczenie i od razu schodzimy w dół jak najniżej. Nie leczony Wysokogórski Obrzęk Płuc (HAPE) kończy się zatrzymaniem oddechu i śmiercią. Nawet zejście o 300m niżej w stosunku do wysokości na której zaobserwowano schorzenie może poprawić stan chorego. W przypadku jeżeli z jakichś powodów obniżenie wysokości jest niemożliwe, wdrażamy podawanie tlenu, zastosowanie przenośnego worka hiperbarycznego, podaniu Acetazolamidu (Diuramidu) oraz drugiego leku zaliczanego do złotej driady wysokogórskiej- Nifedypiny ( Cordipin Retard). Jedna ze strategii leczenia HAPE jest stosowanie worka hiperbarycznego w taki sposób by w przeciągu każdej kolejnej godziny terapii przez 50 min poszkodowany znajdował się w worku, a kolejne 10 min odpoczywał poza nim.
    1. Leki i profilaktyka
1.      Nifedypina
Lek stosowany w zapobieganiu Wysokogórskiego Obrzęku Płuc (HAPE) u tych ze wspinaczy u których w przeszłości wystąpił Wysokogórski Obrzęk Płuc (HAPE).
W postaci o przedłużonym czasie działania lek należy podawać w dawce 20 mg dwa razy dziennie w czasie okresu wspinania się oraz kontynuowanie jeszcze przez 3 dni na wysokości.
Działanie niepożądane to możliwe omdlenia spowodowane obniżeniem ciśnienia tętniczego.
2.      Wziewny Salmeterol
 Następny lek dla ludzi u których w przeszłości zanotowano Wysokogórski Obrzęk Płuc (HAPE). Stosowany w celach profilaktycznych. Dawka to 125 mikrogramów stosowana wziewnie dwa razy dziennie.
Działanie niepożądane to niepokój, drżenie, szybka akcja serca, Selmeterol może być stosowany razem z Nifedypiną oraz z powolnym zdobywaniem wysokości.

3.      WYSOKOGÓRSKI OBRZĘK MÓZGU (HACE- HIGH ALTITUDE CEREBRAL)

Typowe wysokości związane z ryzykiem HACE >ok. 4000m- 5000m
Typowy czas do wystąpienia objawów HACE to >24 godz.
W odróżnieniu od Ostrej Choroby Wysokogórskiej (AMS) oraz Wysokościowego Obrzęku Płuc (HAPE) częstość pojawiania się Wysokogórskiego Obrzęku Mózgu (HACE) jest znikoma i nie przekracza 1% wśród osób, które dokonały pokonania dużej różnicy wzniesień powyżej 3600m n.p.m. Istotą schorzenia jest spowodowane niedotlenieniem zwiększenie przepuszczalności naczyń mózgowych  i powstawanie obrzęku. Brak wystarczającej ilości tlenu może spowodować ”spuchnięcie mózgu” i ściśnięcie jego struktury z powodu małej elastyczności czaszki.
„Obrzęk mózgu jest zagrożeniem śmiertelnym. Dochodzi w pierwszej fazie do gwałtownego przekrwienia, zwiększenia ciśnienia w krążeniu mózgowym. Jedynym, racjonalnym
i skutecznym sposobem jest natychmiastowe obniżenie wysokości. Mózg jest w zamkniętej, hermetycznej puszce kostnej, wobec tego każde zwiększenie ciśnienia grozi można by powiedzieć rodzajem eksplozji ”
.
Rozpatrując dodatkowo ten przypadek w aspekcie psychologicznym możemy stwierdzić, że na wysokości 7000-8000m n.p.m. dochodzi do znacznego niedotlenienia ustroju a w szczególności mózgu- najbardziej wrażliwego na brak tlenu. Objawiać się to może zakłóceniami psychiki. Zaburzona zostaje orientacja przestrzenno czasowa, obniża się krytycyzm a wraz z nim zdolność do podejmowania właściwych w danej sytuacji decyzji. Pojawiają się zaburzenia myślenia w postaci urojeń przeważnie prześladowczych. Pogłębieniu ulega poczucie wyobcowania. Na tych wysokościach pojawiają się elementy halucynacji wzrokowych lub słuchowych. Pobyt powyżej 7800m  n.p.m.(tak zwana Strefa Śmierci) bez wspomagania się tlenem z butli, prowadzi nieuchronnie do psychicznego
i fizycznego załamania się ustroju. Ze względu na ujemny bilans kaloryczny po 3-5 dniach może nastąpić śmierć

3.1.Objawy i postępowanie w przypadku HACE
Często choroba pojawia się u osób u których występują już objawy Ostrej Choroby Wysokogórskiej (AMS), a pomimo tego kontynuują wspinaczkę. Czas potrzebny do wystąpienia HACE jest dłuższy niż w przypadku AMS i HAPE i wynosi średnio 5 dni. Przypadki nieleczone prowadziły do śmierci w ciągu 12- 72 godzin.
Prostą metodą potwierdzenia zaburzeń koordynacji ruchu jest test „palce- nos” lub „pięta palce stóp”  Po stwierdzeniu objawów choroby bezwzględne jest natychmiastowe zejście na niższa wysokość.
Objawami Wysokogórskiego Obrzęku Mózgu są: nasilony ból głowy niereagujący na typowe leki przeciwbólowe, nudności, ciężkie nieustępujące wymioty, ataksja, zawroty głowy, agresja, lenistwo, zaburzenia widzenia, dezorientacja, słyszenie, widzenie, czucie dziwnych rzeczy, obniżenie stany świadomości, senność, śpiączka
3.2.Leki i profilaktyka
Pierwsza dawka Deksametazonu to 8-12mg, następne kontynuowane w dawce 4mg co
6 godzin do czasu ustąpienia objawów. Poprawa stanu poszkodowanego powinna nastąpić
w przeciągu 12-24 godzin. Zaburzenia równowagi mogą utrzymywać się pomimo leczenia tlenem oraz Deksametazonem. Należy zawsze schodzić na niższa wysokość

4.       INNE ASPEKTY CHOROBY WYSOKOGÓRSKIEJ

4.1.Oddychanie Okresowe
Najczęstszą postacią zaburzeń oddychania w czasie snu u osób przebywających na dużej wysokości  jest oddychanie okresowe. Polega ono na naprzemiennym występowaniu krótkich bezdechów pochodzenia centralnego, wywołanych zanikiem bodźców z ośrodka centralnego do mięśni oddechowych. Oraz okresów hiperwentylacji. Oddychanie Okresowe na dużej wysokości jest zjawiskiem powszechnym. U alpinistów śpiących na dużych wysokościach potrafi zajmować 70% czasu snu. Oddechem Okresowy rządzi dosyć złożony mechanizm ale do pojawienia się tego zaburzenia potrzebna jest hipoksemia oraz okresowa hiperwentylacja- elementy niezbędne do podtrzymywania cykliczności. Wybudzenia związane z Oddychaniem Okresowym są jedną z podstawowych przyczyn nieprawidłowej struktury snu, a w ciągu dnia uczucia senności i zmęczenia
4.2.Leki mające efekt sedatywny i środki nasenne
Leki poprawiające jakość snu na wysokości to Acetozolamid i benzodwuazepiny. Przewagą Acetozolamidu jest to, że przyśpiesza aklimatyzację oraz zapobiega Oddechowi Okresowemu (Cheyna’a Stokesa), który występuje w trakcie snu na wysokości powyżej 4000 m n.p.m. Benzodwuazepiny to bardzo dobre leki nasenne w warunkach wysokogórskich jednak tylko dla osób zdrowych. Mogą być niebezpieczne dla osób z Chorobą Wysokogórską ponieważ zaburzają oddychanie.
„…ja jestem przekonany, ze u tych tygrysów gór- u tych prawdziwych ludzi gór dla których góry są główna, zasadnicza pasją ich działalności, stosunek do śmierci jest u nich bardzo jasno określony. Mianowicie w hierarchii wartości samo życie nie stoi najwyżej. Sądzę, że podejmowanie takiego ryzyka przy świadomości niebezpieczeństwa musi świadczyć przede wszystkim o tym, że w hierarchii wartości siła przeżycia, emocje przeżycia, koloryt przeżyć, możliwość doświadczenia stanów ekstatycznych jest ważniejsza nawet niż cena życia 



5.      DODATEK
5.1.Słowo o komorach hiperbarycznych
Przenośne komory hiperbaryczne stanowią konstrukcje o stosunkowo niewielkiej wadze. Przeznaczone są do doraźnego leczenia ciężkich postaci Ostrej Choroby Górskiej (AMS), Wysokościowego Obrzęku Płuc (HAPE) i Wysokościowego Obrzęku Mózgu (HACE). Za pomocą pompy nożnej lub ręcznej do komory wtłaczane zostaje powietrze co powoduje wzrost ciśnienia w jej wnętrzu. Mechanizm działania polega na szybkim zwiększeniu ciśnienia a mianowicie wzrostu ciśnienia tlenu w organizmie pacjenta symulującym szybkie obniżenie wysokości o ok. 1500- 2500 m n.p.m
Działanie komór hiperbarycznych jest chwilowe co kupuje nam czas na zejście w dół. Należy je stosować w połączeniu z farmakoterapią.
Rodzaje komór: Worek GAMMOWA, Worek CERTEC, Przenośna komora wysokościowa PAC, Kask TAR (jeszcze nie dostępny, w trakcie testów)